Monica - Housing First

Een keurige straat, sfeervolle huizen en smaakvol ingerichte tuinen. De straat waar Monica sinds zes maanden woont, oogt gezellig. ‘Ja, het is best oké hier’, reageert ze terwijl ze de voordeur opent, ‘alleen jammer dat er zoveel ouderen wonen. Die bemoeien zich overal mee.’ Nog voordat we goed en wel op de bank zitten, waarschuwt Monica voor het enthousiasme van haar twee ‘kinderen’. Pitbulls welteverstaan. ‘We zijn heel hecht, ik heb meegeholpen bij hun geboorte en sindsdien zijn ze bij me.’ De dieren zijn dan ook de reden dat Monica, toen zij dakloos raakte, een caravan betrok waar ze enkele jaren woonde. ‘Dan konden in ieder geval mijn – toen nog – vier honden mee. Afstand van ze doen was geen optie.’  

Hoewel Monica tevreden is met de stap van caravan naar woning, want: meer ruimte en niet afhankelijk van anderen voor stromend water, kleeft er toch één minpunt aan haar nieuwe stekkie. ‘Tja, dit dorp hè? Niet mijn keuze. Liever was ik gesetteld in het dorp verderop waarmee ik meer binding heb.’ Monica groeit op in Drenthe. Nadat haar ouders scheiden als ze vier jaar is, komt ze met haar broertje de helft van de week bij opa en oma wonen. Hier voelt ze zich naar eigen zeggen op haar gemak. ‘Hutten bouwen, timmeren met opa...alles kon,’ vertelt ze. ‘Bij mijn moeder en stiefvader was het vaak moeilijk. Op mijn negende betrapten zij mij voor het eerst in dameskleding. Na hun botte reactie: ‘Wil je een wicht worden ofzo?!’, klapte ik dicht en sprak er sindsdien jarenlang niet meer over.’ 

Dit verandert wanneer Monica op 22-jarige leeftijd een vriendin krijgt. Haar coming-out als transgender in deze periode gaat niet zonder slag of stoot. Monica onderbreekt haar verhaal, haalt een stapeltje foto’s uit een lade en legt deze stilzwijgend op tafel. De foto’s tonen Monica met make-up en uitgedost in vrouwenkleding. ‘Helaas vonden de ouders van mijn vriendin dit niet tof en voerden de druk bij hun dochter op om onze relatie te beëindigen. Dat was moeilijk, maar op een gegeven moment legde ik mij bij de breuk neer.’ Daarna volgen meerdere relaties en meerdere breuken. Met één van haar ex-schoonvaders houdt zij contact. Wanneer Monica jaren later dakloos raakt nadat de woningstichting haar betrapt met een weedplantage in huis, is het dan ook een ex-schoonvader die te hulp schiet. ‘Toen ik vroeg of ik een caravan op zijn terrein mocht stallen voor mijzelf en de honden, deed hij totaal niet moeilijk. Bijzonder vond ik dat.’

Monica woont bijna vier jaar in de caravan, op een terrein zonder wateraansluiting. Het krijgen van een nieuwe woning verloopt moeizaam. ‘Door het akkefietje met de plantage mocht ik twee jaar niet op woningen reageren. Ook daarna lukte het niet, onder andere vanwege klachten bij de gemeente over hondenuitwerpselen rondom de caravan.’ Monica oogt verbolgen als ze hieraan terugdenkt. ‘Wekenlang deed ik mijn uiterste best de boel schoon te houden. Mij was toegezegd dat ik dan kans zou maken op een huis. Komt er vervolgens een kritisch vrouwtje van de woningstichting die zegt: ‘Het stinkt hier nog steeds.’ Niet te geloven, dan luister ik en doen ze nog moeilijk! Daarna is via LIMOR een Housing First-traject gestart en was een woning vlot geregeld. Daar was ik ontzettend blij mee.’

De overgang van caravan naar woning is volgens Monica een omschakeling. Niet alleen omdat ze meer vierkante meters heeft om schoon te houden; ook vanwege de buren. ‘Het blijft afwachten hoe mensen op je reageren. Meestal oké, maar je hebt er altijd ‘geranium-kijkers’ bij, zoals ik ze noem: mensen die vanachter de vensterbank loeren naar de overbuurman. Onlangs sprong één van de honden per ongeluk over het hek de tuin van de buurman in. Hij sprak mij daarop aan en ik zei er rekening mee te zullen houden. Dient ie alsnog een klacht in bij de woningstichting! Dat vind ik nou onnodig gezeur.’

Roy, één van Monica's begeleiders, vult aan dat de woningstichting onlangs een waarschuwing gaf vanwege overlast door mensen die bij Monica over de vloer komen. Dat mondde uit in een incident waarbij de politie aan te pas kwam. Roy: ‘Daar hebben we het samen over. Wat is er nou gebeurd en hoe kan je dat anders aanpakken? Dat zorgt wel eens voor leuke discussies. Soms denkt Monica er net even anders over dan wij en dat is prima. Je mag van mening verschillen.’ Monica haalt haar schouders op. ‘Ik heb meerdere malen tegen die gasten gezegd dat ze niet met een blik bier over straat naar mijn huis moeten komen. Of ze het doen is een tweede, dat is niet aan mij. De andere problemen, zoals mijn tuin en blaffende honden in de nacht, heb ik gewoon netjes opgelost. De klacht is verder afgerond.’

De begeleiding die Monica van LIMOR krijgt, bevalt haar goed. ‘Ze helpen bij het uitzoeken van financiële zaken of nemen contact op met instanties. Dat is soms beter, want door pesterijen is mijn sociale omgang niet meer wat het was. Ik schiet soms net even sneller uit mijn slof dan een ander.’ Monica vindt haar leven, zoals het nu is, goed. Als ze toch iets zou mogen wensen, dan mag de transitie naar vrouw wat haar betreft een tikkie sneller verlopen. De eerste stappen richting hormoontherapie zijn inmiddels gezet. ‘Ik voel me veel prettiger als vrouw. Als man sloopte ik mezelf: veel drugsgebruik en doorwerken totdat ik erbij neerviel. Als vrouw let ik op mijn rust en zorg ik beter voor mijzelf en de honden. Eén ding is zeker: als de operatie voor geslachtsverandering achter de rug is, dan leef ik eindelijk zoals ik leven wil.’

*Vanuit privacy overwegingen is de naam gefingeerd en is gebruik gemaakt van een stockfoto.